چک‌ ویر

چک ویر یک دستگاه بازرسی و نظارتی است که معمولاً در خطوط تولید مراکز تولیدی و کارخانه ها استفاده می شود. این دستگاه برای هر محصولی که وزن مشخصی روی بسته بندی آن درج شده باشد کاربرد دارد.

محل استفاده از دستگاه چک ویر انتهای خطوط تولید است. پس از بسته بندی محصول، چک ویر وظیفه دارد وزن 100% محصولات را سنجیده و کنترل نماید. کاربرد اصلی این تجهیز در خطوط تولید صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و شیمیایی است.

عملکرد چک‌ویر

دستگاه چک ویر معمولاً از سه نوار نقاله متوالی تشکیل می شود. نوار وسط با عنوان کانوایر توزین شناخته می شود. در زیر این نوار نقاله سنسور وزن یا همان لودسل قرار دارد که وظیفه سنجش وزن محصول عبوری را بر عهده دارد. نوار اول یا فاصله انداز بین محصولات فاصله ایجاد می کند. این کار کمک می کند که در هر لحظه تنها یک محصول روی کانوایر توزین قرار گرفته و عملیات توزین به درستی صورت بگیرد. نوار نقاله سوم یا رجکتور نیز جهت جداسازی خودکار محصولات با وزن نامطلوب استفاده می شود. در این شرایط، کنترلر دستگاه وزن محصول را پردازش کرده و در صورت عدم انطباق با محدوده وزنی مجاز، به رجکتور که معمولاً از نوع پنوماتیک است فرمان می دهد تا محصول را از خط تولید خارج کند.

• اطمینان از کامل بودن بسته بندی

برخی از محصولات درون بسته بندی عرضه می شوند که شامل چند جزء است. این موضوع در بسته بندی های دارویی بیشتر دیده می شود. به عنوان مثال در یک بسته قرص، باید تعداد مشخصی بلیستر وجود داشته باشد و حتی احتمال خالی ماندن یک قرص در بلیستر هم کنترل گردد. همچنین وجود بروشور بسته بندی قرص توسط چک ویر کنترل می گردد. لازم به ذکر است که وزن هر بروشور دارویی معمولاً بین 1 تا 1.5 گرم است اما دقت دستگاه چک ویر از 0.1 گرم شروع می شود و می تواند عدم وجود قرص یا بروشور را تشخیص دهد.

همینطور، با استفاده از دستگاه های چک ویر کارتن می توان از تعداد درست محصولات در کارتن ها اطمینان حاصل کرد.

• جلوگیری از کم فروشی، حفظ رضایت مصرف‌کننده و پیشگیری از شکایات مشتریان

مهمترین دلیل استفاده از دستگاه چک ویر در کارخانه ها پیشگیری از شکایات مشتریان است. کم بودن وزن یک محصول نسبت به وزن استاندارد تاثیر بسیار مخربی روی اعتبار برند تولیدکننده دارد و موجب نارضایتی مشتریان و حتی بدنام شدن تولیدکننده می شود. اگرچه اغلب این موضوع بدلیل وجود خطای دستگاه های فیلینگ اتفاق می افتد اما در نگاه مشتریان کم فروشی رخ داده است. وجود دستگاه چک ویر تضمین کننده درست بودن وزن 100% محصولات است.

• جلوگیری از ضرر مالی ناشی از زیادفروشی

در برخی صنایع، شرکت های تولیدی جهت کاهش ریسک کم فروشی و پیشگیری از شکایت مشتریان، اقدام به پُر کردن بیش از حد محصول خود می کنند. این زیادفروشی در مدت زمان طولانی منجر به زیان های مالی هنگفتی برای تولیدکننده خواهد شد. با استفاده از دستگاه چک ویر می توان آنالیز بهتری از دستگاه های پُرکن و بسته بندی داشت و اپراتورها می توانند با بازخوردی که از وزن محصولات بسته بندی شده می گیرند نظیمات دستگاه های پُرکن را به صورت بهینه تر انجام دهند.

• ثبت آمار تولید

سیستم نرم افزاری دستگاه چک ویر آمار کاملی از تمام محصولاتی که از خط تولید عبور کرده اند را ثبت می کند. این اطلاعات شامل موارد زیر است:

• نام محصول که قبلاً توسط کاربر برای دستگاه تعریف شده
• زمان دقیق تولید
• وزن محصول
• اطلاعات تجمیعی مانند وزن مجموع تولید، میانگین وزن محصولات در بازه های زمانی مختلف و درصد انطباق و عدم انطباق وزنی محصولات
• میزان انحراف وزن نسبت به وزن استاندارد

این اطلاعات در قالب یک فایل اکسل ذخیره می شود و اطلاعات ارزشمندی را به مدیریت تولید انتقال می دهد.

• نظارت بر خط تولید از اتاق کنترل

سیستم جدیدی که در دستگاه های چک ویر مدرن وجود دارد، سیستم انتقال اطلاعات به کامپیوتر مرکزی است. بدین ترتیب تمامی دستگاه ها به یک کامپیوتر مرکزی که معمولاً در اتاق کنترل یا مدیریت قرار دارد متصل می شود و می توان بصورت لحظه ای و آنلاین اطلاعات وزنی محصولات را مشاهده کرد.

• جلوگیری از جریمه ها

همانطور که عنوان شد، کم بودن وزن محصولات می تواند منجر به شکایت مشتریان شود. این موضوع در کالاهای صادراتی اهمیت بیشتری هم پیدا می کند. این امر در قوانین مصداق کم فروشی است و می تواند جرایم سنگینی بهمراه داشته باشد. با استفاده از یک دستگاه چک ویر می توان از چنین جرایمی بطور کامل پیشگیری نمود.

• استانداردهای داخلی و بین المللی

بکارگیری تجهیزات بازرسی بطور معمول یکی از شرایط برآورده شدن الزامات استانداردهای داخلی (استاندارد "کمیت فراورده در بسته‌بندی‌ها" تعریف شده توسط سازمان ملی استاندارد ایران) و همینطور دریافت گواهی های بین المللی مانند IFS، BRC و GMP است. تجهیزاتی مانند چک ویر (جهت کنترل وزن)، متال دتکتور (جهت کنترل اجسام فلزی درون محصول) و دستگاه اسکنر اشعه ایکس (جهت کنترل اجسام خارجی نامطلوب نظیر سنگ، شیشه، فلز و ...) در این دسته قرار می گیرند.

• ورود به بازارهای خارجی

اکثر کشورها قوانین سخت گیرانه ای در خصوص واردات کالا دارند و هر کالا به لحاظ کیفی و استانداردهای مورد نیاز بررسی می گردد. یکی از این الزامات، درستی وزن درج شده روی بسته بندی محصولات است. اشتباه بودن وزن محصول می تواند باعث به خطر افتادن همکاری با شرکای خارجی گردد. استفاده از یک چک ویر اتوماتیک این نگرانی را بطور کامل برطرف می کند.

خرید چک ویر

جهت خرید دستگاه چک ویر لازم است مواردی را در خصوص محصول و مشخصات خط تولید مورد بررسی قرار داد تا بتوان بهترین مدل متناسب با نیاز تولیدکننده را تعیین کرد:

• وزن محصول

ظرفیت دستگاه چک ویر مهمترین پارامتر در انتخاب مدل مناسب است. ظرفیت به بیشترین وزن قابل سنجش توسط دستگاه چک ویر گفته می شود. بطور معمول ظرفیت دستگاه های چک ویر رایج از 100 گرم شروع شده و به بیش از 2000 کیلوگرم می رسد. بدیهی است که ظرفیت دستگاه چک ویر باید بیشتر از وزن سنگین ترین محصول باشد. از طرفی باید توجه داشت که بالاتر بودن ظرفیت موجب کاهش دقت اندازه اندازه گیری وزن می شود.

• سرعت خط

بطور معمول سرعت دستگاه چک ویر به دو شکل عنوان می شود:

• تعداد محصول عبوری در دقیقه

تعریف سرعت به این شکل رایج ترین نوع بیان سرعت چک ویر است و در کاتالوگ های دستگاه چک ویر نیز از همین شیوه استفاده می شود. سرعت دستگاه های چک ویر از حدود 15 محصول در دقیقه شروع شده و در مدلهای پرسرعت به حدود 600 محصول در دقیقه می رسد. بطور معمول، سرعت چک ویرهای سنگین (مناسب برای کارتن و محصولات با وزن بالای 10 کیلوگرم) حدود 80 محصول در دقیقه و سرعت چک ویرهای سبک (مناسب برای انواع دارو و محصولات غذایی با وزن زیر یک کیلوگرم) حدود 150 محصول در دقیقه است. بدیهی است که سرعت واقعی خط تولید باید پایینتر از حداکثر سرعت چک ویر باشد.

• سرعت خطی کانوایر

سرعت خطی با واحد متر بر دقیقه سنجیده می شود و نشان می دهد که تسمه نوار نقاله دستگاه در یک دقیقه چند متر حرکت می کند. نکته مهم اینجاست که در چک ویر به هیچ عنوان نباید همزمان دو محصول روی نوار نقاله توزین قرار گیرند. توجه به این نکته و نیز تعداد محصول عبوری در دقیقه، حداقل سرعت خطی دستگاه را مشخص می کند.

• دقت توزین

دقت توزین دستگاه چک ویر در واقع حداکثر خطایی است که در هر توزین حین حرکت محصول می تواند رخ دهد. این پارامتر هم به درستی وزن قرائت شده و هم به تکرارپذیری وزن اشاره دارد. به عنوان مثال اگر دقت دستگاه چک ویر 0.5± گرم عنوان شده است و وزن محصول را 500 گرم نمایش داده است، وزن دقیق محصول می تواند در بازه ای بین 499.5 تا 500.5 گرم باشد.

نکته بسیار مهم در مورد دقت توزین دستگاه چک ویر تکرارپذیری آن است. جهت محاسبه دقت تکرارپذیری دستگاه، یک محصول واحد می بایست 5 بار پشت سر هم از روی دستگاه عبور کند و اختلاف بیشترین و کمترین میزان وزنی که دستگاه در حین حرکت محاسبه کرد با هم مقایسه شود.

• ابعاد محصول

وزن محصول روی نوار نقاله توزین سنجیده می شود. پس لازم است عرض محصول کمتر از عرض نوار نقاله و طول آن کمتر از طول نوار نقاله توزین باشد. همچنین ارتفاع محصول نباید به شکلی باشد که تعادل محصول حین حرکت بهم بخورد.

• شکل محصول

در برخی محصولات که نسبت ارتفاع به سطح مقطع محصول زیاد است باید توجه داشت که این موضوع موجب ناپایداری حرکت نشود. مثلا برای محصولاتی مانند بطری، اسپری و ... باید از نوع دیگری از چک ویرها با عنوان ستاره ای استفاده نمود.

• شرایط محیطی

چک ویرها بطور معمول با استاندارد حفاظتی IP54 عرضه می شوند. این رده حفاظتی تا حدودی در برابر رطوبت و گرد و غبار محیط مقاوم است ولی برای خطوط تولیدی که نیاز به شستشوی مداوم با آب دارند لازم است از دستگاه هایی با استاندارد IP65 یا بالاتر استفاده نمود. طبیعی است که قیمت دستگاه چک ویر با IP بالا به مراتب بالاتر از حالت معمول است.

• استاندارد OIML

این استاندارد معتبرترین استاندارد سیستم های توزین در جهان است. برای هر دستگاه دارای سیستم توزین یک استاندارد OIML تعریف شده که نشان دهنده گذراندن موفق تست های این استاندارد است.

• مکانیزم رجکت

رجکتور به آخرین نوار نقاله در دستگاه چک ویر گفته می شود. این بخش وظیفه دارد محصولاتی که وزن نامطلوب دارند را بطور خودکار از روی نوار نقاله خارج کند. با توجه به نوع محصول و سرعت خط تولید، انواع متفاوتی از رجکتور قابل سفارش است. انواع رجکتورها به شرح زیر هستند:

• Push Plate Rejector: محصول توسط یک جک پنوماتیک از نوار نقاله خارج می شود.
• Arm Rejector: دو بازو در طرفین نوار نقاله وجود دارد که محصولات را در دو دسته سبک و سنگین تفکیک می کند.
• Air Jet Rejector: محصول با وزن نامطلبون توسط فشار باد از نوار نقاله خارج می شود.
• Drop Up Belt Rejector: بخشی از کانوایر تغییر زاویه می دهد و محصول رجکتی به پایین نوار نقاله هدایت می گردد.

• گارانتی و خدمات پس از فروش چک ویر

دستگاه چک ویر به عنوان یکی از ماشین آلات خط تولید نیاز به نگهداری صحیح و پشتیبانی فنی دارد. با توجه به آنکه خرابی هر یک از اجزای خط تولید موجب توقف کامل خط تولید می گردد باید دقت داشت که خدمات پس از فروش و سرویس فنی از شرکت معتبری دریافت گردد تا سرویس احتمالی در سریعترین زمان صورت پذیرد و خسارتی بابت از کار افتادن خط تولید متوجه مصرف کننده دستگاه نگردد.

چرا تمام شرکت هایی که محصول بسته بندی شده عرضه می کنند نیاز به دستگاه چک ویر دارند؟

نمودار زیر که به منحنی توزیع نرمال یا زنگوله ای (Bell Curve) معروف است، دقت عملکرد دستگاه های پُرکن و بسته بندی در خطوط تولید را نمایش می دهد. براساس این نمودار، دقیق ترین دستگاه های بسته بندی می توانند فقط 99.73% محصولات را با وزن قابل قبول پُر کنند. به عبارت دیگر 0.27% محصولات (بیش از 2 محصول از هر 1000 محصول) در بازه وزنی مجاز بسته بندی نخواهند شد. با فرض سرعت بسته بندی 60 محصول در دقیقه و تولید 12 ساعت در روز ، 10 محصول در ساعت و 120 محصول در روز با وزن نادرست بسته بندی و عرضه خواهند شد.

برخی از شرکت ها جهت ارزیابی دقت دستگاه های بسته بندی، اقدام به نمونه برداری محصولات از روی خط تولید و توزین آنها در بازه های زمانی مشخص می کنند؛ در حالی که شانس پیدا کردن محصولات با وزن نادرست در تیراژ بالای تولید پایین است.

لازم به ذکر است که این موارد برای یک دستگاه بسته بندی با دقت بسیار بالا مطرح شد و در صورتی که دقت دستگاه یک مقدار پایین تر باشد، وزن محصولات می تواند فقط در 95.44% موارد درست باشد و این عدد معادل تولید 1970 محصول با وزن نادرست در روز خواهد بود.

همانطور که توضیح داده شد، با استفاده از دستگاه چک ویر 100% محصولات تولیدی وزن شده و هیچ محصولی با وزن نادرست از خط تولید کارخانه خارج نمی شود.

قیمت چک ویر

قیمت دستگاه چک ویر بطور کلی بالاتر از سیستم های توزین ثابت است و نباید آن را با قیمت تجهیزاتی مانند ترازو یا باسکول ساده مقایسه کرد. در بازارهای جهانی قیمت چک ویر از حدود 4-3 هزار دلار تا بیش از 50 هزار دلار متغیر است. عواملی مانند سرعت، دقت، جنس بدنه، تجهیزات الکترونیکی، سنسورها، قابلیت شستشو و ... در قیمت دستگاه چک ویر تاثیر زیادی دارند. قیمت دقیق انواع مدل ها را می توانید طی تماس با کارشناسان پندتک بپرسید.

 خرید چک ویر از پندتک

کیفیت و قیمت دستگاه، خدمات پس از فروش مناسب و اعتبار فروشنده مواردی هستند که در انتخاب دستگاه چک ویر باید در نظر گرفته شوند.

شرکت پندتِک، عضو گروه صنعتی پند، از سال 1369 در صنایع مختلف کشور در حوزه سیستم های توزین فعالیت داشته است. تجربه بالای متخصصان این شرکت در طول سال ها باعث شده تا مشتریان از گارانتی و خدمات پس از فروش مطمئن برخوردار باشند. تیم مدیریت این شرکت عضو تیم تدوین کننده استانداردهای ملی عمومی صنعت توزین و همینطور استانداردهای ملی دستگاه های توزین حین حرکت (چک ویرها) بوده اند و متخصصان پندتک دوره های آموزشی مربوط به دستگاه های چک ویر را در برترین شرکت های تامین کننده جهان از جمله شرکت Wipotec OCS آلمان گذرانده اند.

پندتک برای انتخاب شرکای تجاری خارجی خود معیارهای سختگیرانه ای دارد که مهمترین آنها کیفیت محصولات و پاسخگویی شرکت خارجی برای خدمات پس از فروش و تامین قطعات است. ضمن آنکه شرکت پندتک چک ویرهای داخلی تولید خود را نیز به مشتریان توصیه می کند، از آنجا که این شرکت نمایندگی انحصاری از شرکای خارجی دارد و خرید خود را معمولاً بصورت عمده (و نه سفارش گذاری تکی) انجام می دهد، بهترین قیمت چک ویر را به مشتریان خود ارائه می دهد.

یکی از شرکای تجاری شرکت پندتک در حوزه دستگاه های چک ویر شرکت General Measure است. این شرکت با  بیش از ۳۰ سال سابقه در صنعت توزین و بیش از 300 ثبت اختراع، یکی از پیشروهای جهانی در فناوری توزین حین حرکت است و دستگاه های خود را به بیش از 50 کشور صادر می کند. تیراژ تولیدی چک ویر این شرکت بیش از 30 هزار دستگاه در سال بوده که این تولید در کارخانه ای با مساحت ۱۰٬۰۰۰ مترمربع صورت می گیرد.