بسته بندی دارو نقش بسیار مهمی در نگهداری و مدیریت ایمن محصولات دارویی ایفا می‌کند. اگر به نقاط مختلف یک داروخانه نگاه کنید، متوجه انواع مختلف بسته بندی داروها خواهید شد. شرکت‌های داروسازی و بسته‌بندی انواع مختلفی از بسته‌بندی های ساخته شده از مواد مختلف را برای تناسب با نوع دارو و تامین نیازها و اولویت‌های مدرن مصرف‌کننده انتخاب می‌کنند.
اگر شما مشتاق کسب اطلاعات بیشتر در مورد بسته‌بندی اولیه داروها هستید، در این مطلب راهنمای مفیدی برای انواع مختلف بسته‌بندی دارو برای محصولات دارویی آورده شده است.
انواع بسته بندی دارو
بسته بندی دارو دارای طیف وسیعی از کاربردهای مهم است. علاوه بر استفاده برای ذخیره و حفاظت از داروها، بسته بندی داروها برای اهداف شناسایی، بازاریابی و تبلیغ برندهای مختلف و برای تسهیل استفاده از محصولات دارویی نیز ضروری است. انواع مختلفی از بسته‌بندی دارو برای یک محصول وجود دارند که به عنوان اولیه، ثانویه و بسته بندی سوم طبقه‌بندی می‌شوند. بسته بندی دارویی اولیه آن چیزی است که محصول دارویی را احاطه کرده است، در حالی که بسته‌بندی ثانویه و سوم حفاظت خارجی بیشتری را فراهم می‌کنند.
رایج‌ترین انواع بسته‌بندی دارویی اولیه و ثانویه
ویال ها
بطری ها
بسته های بلیستر
ساشه ها
سرنگ ها
آمپول ها
کارتن ها (بسته‌بندی ثانویه)
انواع بطری در بسته بندی دارو
بسته بندی دارو برای بطری‌های دارویی به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود. معمولا از بطری‌های شیشه‌ای برای نگهداری داروها استفاده می‌شود.
بطری‌های شیشه‌ای در اندازه‌های مختلف (از مینیاتوری تا بزرگ) وجود دارند و همچنین می‌توانند با رنگ‌های مختلف نیز یافت شوند. بطری‌های شیشه‌ای کهربایی بسیار رایج هستند. به دلایل ایمنی، بطری‌های دارویی شیشه‌ای اغلب مجهز به درپوش های مقاوم در برابر باز شدن توسط کودکان هستند. از پلاستیک نیز برای ساخت بطری محصولات دارویی استفاده می‌شود و بطری‌ها با استفاده از انواع مختلف پلاستیک تولید می‌شوند.
همانند بطری‌های شیشه‌ای، ظروف پلاستیکی و بطری‌های نمونه نیز به صورت مینیاتوری، کوچک و بزرگ و یا به رنگ های شفاف، سفید و یا کهربایی موجود هستند. مثال‌هایی از پلاستیک‌های مورد استفاده برای بسته بندی دارو به شکل بطری‌های دارویی PET، PP، LDPE و HDPE هستند.
مواد اولیه بسته بندی دارو
بسته بندی دارو با استفاده از طیف وسیعی از مواد تولید می‌شود و طیف گزینه‌ها به دلیل پیشرفت‌های حوزه تحقیق و توسعه در حال گسترش است. رایج‌ترین مواد مورد استفاده، شیشه و پلاستیک هستند. نوع بسته‌بندی که برای یک داروی خاص انتخاب می‌شود به عواملی مانند عوامل زیر بستگی دارد:
- میزان حفاظت موردنیاز برای محصول
- دوز مصرف
- راحتی و سهولت استفاده برای مشتری
- روش پر کردن
- روش استریل مورد استفاده
- هزینه
شیشه
شیشه چندین دهه است که در بسته بندی دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد و مزایای زیادی دارد. بطری‌های شیشه‌ای شفاف، سفت و بادوام هستند. می‌توان آن‌ها را لیبل (برچسب) زد و به راحتی شناسایی کرد. همچنین در طیف وسیعی از اشکال و اندازه‌های مختلف در دسترس هستند. شیشه همچنین بی‌اثر است، که حفاظت کلی بیشتری را باعث می شود و خطر کمتر تعامل با مواد قابل نشت وجود دارد.
مشاهده بطری‌های شیشه‌ای کهربایی در بسته بندی دارو بسیار رایج است. شیشه کهربایی بیشتر از شیشه شفاف استفاده می‌شود زیرا از دارو در برابر اشعه UV که می‌تواند به محصول آسیب برساند، محافظت می‌کند. سه نوع شیشه وجود دارند:
- نوع ۱: شیشه بوروسیلیکات فوق مقاوم
- نوع ۲: شیشه نوشابه ای تقویت شده سطحی
- نوع ۳: شیشه نوشابه ای
پلاستیک
پلاستیک یکی از متنوع‌ترین موادها در دنیا است. پلاستیک سبک و انعطاف‌پذیر است. می‌تواند برای تولید بسته بندی دارو در تمام اشکال و اندازه‌ها مورد استفاده قرار گیرد و شکستن آن بسیار سخت است. این موارد مزایای مهمی برای بسته بندی دارویی هستند.
تنها عیب واقعی استفاده از پلاستیک به جای شیشه، امکان تعامل مواد پلاستیکی با محصول از طریق منافذ آن است. انواع مختلفی از پلاستیک‌ها در بسته بندی دارو مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جمله:
- PET: پلی‌اتیلن ترفتالات
- HDPE: پلی‌اتیلن با چگالی بالا
- PP: پلی پروپیلن
بسته بندی استریل
بسته بندی استریل برای اطمینان از ایمن بودن محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بسته بندی از محصول و سلامت و ایمنی مشتری را نیز حفظ می‌کند. بسته بندی استریل اغلب به شکل فیلم‌های اکسترود شده است که می‌تواند با استفاده از پلاستیک‌هایی از جمله HDPE و PP ساخته شود.
راه‌های مختلفی برای ارائه یک بسته دارویی وجود دارند و اغلب وقتی از فروشگاه و یا داروخانه دیدن می‌کنید با انواع مختلف بسته‌بندی مواجه می‌شوید. بسته بندی دارو شامل مجموعه‌ای از مواد است که به دقت انتخاب می‌شوند تا از دارو محافظت کنند و مشتری یا بیمار را قادر سازند تا با خیال راحت از آن استفاده کند.